فرآیند شگفتانگیز خروج الماس از اعماق زمین! | فورانهای آتفشانی کیمبرلیت چطور عمل میکند؟
تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۱۷۷۰۹
به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از ساینس الرت، بیشتر الماسها در اعماق زمین تشکیل میشوند و در فورانهای آتشفشانی کوچک و در عین حال قدرتمند نوعی سنگ به نام کیمبرلیت، به سطح زمین نزدیک میشوند.
مدلسازی ابررایانهای محققان که در «Nature Geoscience» منتشر شده، نشان میدهد که این فورانها توسط ستونهای گرمای غولپیکر که در عمق ۲۹۰۰ کیلومتری زیر زمین، درست بالای هسته سیاره ما قرار دارند، ایجاد میشوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
درک تاریخچه داخلی زمین میتواند برای دسترسی ذخایر معدنی، نه تنها الماس، بلکه مواد معدنی حیاتی مانند نیکل و عناصر خاکی کمیاب مورد استفاده قرار گیرد.
کیمبرلیت و حبابهای داغفورانهای کیمبرلیت یک فضای لولهای، عمیق و هویجیشکل از سنگ کیمبرلیت را پشت سر میگذارند که اغلب حاوی الماس است. صدها مورد از این فورانها که در ۲۰۰ میلیون سال گذشته رخ دادهاند در سراسر جهان کشف شدهاند. بیشتر آنها در کانادا (۱۷۸ فوران)، آفریقای جنوبی (۱۵۸)، آنگولا (۷۱) و برزیل (۷۰) یافت شدهاند.
بین پوسته جامد زمین و هسته مذاب، گوشته، یک لایه ضخیم از سنگ داغ قرار دارد. برای چندین دهه، ژئوفیزیکدانان از کامپیوترها برای بررسی چگونگی جریان آهسته گوشته در دورههای زمانی طولانی استفاده کردهاند.
در دهه ۱۹۸۰، یک مطالعه نشان داد که فورانهای کیمبرلیت ممکن است با ستونهای حرارتی کوچک در گوشته مرتبط باشد. پیشتر در دهه ۱۹۷۰ بحث این بود که این تودهها ممکن است از مرز بین گوشته و هسته، در عمق ۲۹۰۰ کیلومتری منشا گرفته باشند.
سپس، در سال ۲۰۱۰ زمینشناسان پیشنهاد کردند که فورانهای کیمبرلیت را میتوان با ستونهای حرارتی ناشی از لبههای دو حباب داغ و عمیق که در زیر آفریقا و اقیانوس آرام قرار دارند، توضیح داد. سال گذشته به این نتیجه رسیدند که این حبابهای مقیم بیش از آنچه فکر میکردند، متحرک هستند. با این حال، هنوز دقیقا نمیدانستند که فعالیت در اعماق گوشته چگونه باعث فوران کیمبرلیت میشود.
ستونهای حرارتیزمینشناسان فرض کردند که تودههای گوشته میتوانند مسئول شعلهور شدن فورانهای کیمبرلیت باشند. با این حال، هنوز یک سوال بزرگ باقی مانده بود: چگونه گرما از اعماق زمین به کیمبرلیت منتقل میشد؟
برای پاسخ به این سوال، از ابررایانههایی در کانبرای استرالیا، برای ایجاد مدلهای ژئودینامیکی سهبعدی از گوشته زمین استفاده کردند. این مدلها برای حرکت قارهها در سطح و گوشته در طول یک میلیارد سال گذشته به کار گرفته شدند.
محققان تحرکات حرارتی را از هسته به سمت بالا محاسبه کردند و کشف کردند که بالا آمدن گوشته وسیع یا «ستونهای حرارتی»، عمق را به سطح متصل میکند. این مدلسازی نشان میدهد که این ستونها، گرمای زیر کیمبرلیتها را تامین میکنند و بیشتر فورانهای کیمبرلیت را در ۲۰۰ میلیون سال گذشته توضیح میدهند.
این مدل فورانهای کیمبرلیت را در آفریقا، برزیل، روسیه و تا حدودی در ایالات متحده و کانادا با موفقیت ثبت کرد. همچنین فورانهای کیمبرلیت کشفنشده قبلی در شرق قطب جنوب و یلگارن کراتون در استرالیای غربی را پیشبینی میکنند.
این مدلها برخی از فورانهای کیمبرلیت در کانادا را توضیح نمیدهند، که ممکن است به فرآیند زمینشناسی متفاوتی به نام فرورانش صفحه مربوط باشد.
کد خبر 759234 منبع: همشهری آنلاین برچسبها آتشفشان دانشمندان علممنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: آتشفشان دانشمندان علم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۱۷۷۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
منش طلبگی | الماس گرانبهای روحانیت
در زیر به انتشار گزیده ای از بیانات مقام معظم رهبری در خصوص «منش طلبگی» در شماره های مختلف خواهیم پرداخت.
امروز، اگر روحانیت از زیّ خود خارج بشود و قدرتطلبی و قدرتنمایی و سوء استفاده بکند و اگر عملی از او سر بزند که حاکی از ضعف تقوا و ورعی باشد که مردم در او سراغ کردند و به او اعتماد دارند، هر کدام از اینها لطمهاش غیرقابل جبران است.
از این جهت هم، امروز وضع ما روحانیون استثنایی است، یعنی با دورهی قبل از انقلاب فرق میکند. البته، در دورهی قبل از انقلاب هم، اگر از یک روحانی کاری سر میزد، ضایعه بود و به همهی روحانیت سرایت میکرد، اما امروز چون نظام، نظام اسلامی است و روحانیون مظهر اسلام هستند، ضایعه فقط متوجه جمعی از روحانیون - یا حتّی جمع روحانیت - نمیشود، بلکه ضایعه متوجه اسلام میشود و به این زودی هم قابل جبران نخواهد بود.
در این زمینه، امام بزرگوارمان خیلی توصیههای آموزنده کردند.
باید حفظ زیّ روحانیت و همان رابطههای قدیمی و معمولی با مردم و همان اعمال و حرکاتی که انتزاع تقوا و ورع و ایمان و پایبندی شدید به دین از آن میشد و اجتناب از هر چیزی که این اصل را مخدوش بکند، مورد تأکید و توجه قرار بگیرد.
«بیانات در دیدار با علما و روحانیون سراسر کشور در آستانه ماه محرم، ۱۳۶۸/۰۵/۱۱».
اگر خدای نکرده بر اثر بیتوجهیها، غفلتها، وقتنشناسیها، وظیفهنشناسیها و منحرف شدن از خط معمولی روحانیت در طول هزار سال، آن ذخیرهی هزارساله آسیب ببیند، آن الماس گرانبهایی که بر اثر گذشت قرنها و عصرها و دورهها و مجاهدتها و اخلاصها بهوجود آمده بود، خدشهدار شود، یا بشکند، باز روزگار زیادی لازم خواهد بود، تا بشود آنچنان ذخیرهیی را فراهم آورد.
در این روزگار، اولین بایدِ ما معممان و متزیّیان به زیّ علم و روحانیت، حفظ آن آبرو و حیثیت هزارساله است که بحمداللَّه در طول دوران انقلاب، این آبرو مضاعف شد و چهرهی روحانیت شیعه، به خاطر گذشت و فداکاری، درخشندگی پیدا کرد.
«بیانات در دیدار جمعی از روحانیون، ۱۳۶۹/۱۲/۲۲»